Ikonka
Deformacja Bunionette (haluks małego palca) – czym jest kostka krawca i jak nią leczyć?

Deformacja Bunionette (haluks małego palca) – czym jest kostka krawca i jak nią leczyć?

Bunionette, czyli inaczej haluks małego palca, to deformacja dotykająca zewnętrzną stronę stopy w okolicy palca piątego. Zmiany te polegają na koślawości, jednak dotyczą małego palca u stopy, a nie, jak w przypadku deformacji powszechnie zwanej haluksami, dużego palucha. 

Sprawdź, czym jest bunionette, jakie są przyczyny tej deformacji i co zrobić, jeśli stopa boli i utrudnia normalne funkcjonowanie. Poznaj metody radzenia sobie z tą dolegliwością.

Czym jest Bunionette (kostka krawca)? Jakie typy tej deformacji palca u stopy są wyróżniane?

Bunionette, znana także jako „kostka krawca”, to deformacja dotycząca bocznej części stopy, a dokładniej obszaru głowy piątej kości śródstopia. W jej wyniku przodostopie ulega poszerzeniu, dlatego bunionette powoduje ból oraz obrzęk w okolicy stopy. Diagnoza bunionette opiera się na badaniu klinicznym oraz RTG stopy. To na ich podstawie można ocenić stopień deformacji i zaplanować odpowiednie leczenie.

Deformacja bunionette może występować w różnych formach, a jej typy różnią się stopniem zaawansowania oraz charakterem zmian anatomicznych w obrębie piątej kości śródstopia i małego palca stopy.

Wyróżnia się trzy główne typy bunionette:

Typ I – Poszerzenie dalszej części v kości śródstopia

Piąta kość ulega zwiększonemu wygięciu w stronę zewnętrznej strony stopy, dlatego mały palec zaczyna wyraźnie odstawać od linii pozostałych palców. Deformacja może prowadzić do bólu w bocznej części stopy oraz do obrzęku, szczególnie w trakcie noszenia wąskiego obuwia, które uciska boczną stronę małego palca. Ten typ deformacji często wiąże się ze zwiększonym naciskiem na głowę piątej kości podczas chodzenia.

Typ II – Rotacja piątej kości śródstopia

W typie II bunionette problem dotyczy nie tylko poszerzenia, ale również rotacji piątej kości śródstopia. Kość ulega skręceniu wokół swojej osi, co powoduje większe odchylenie małego palca w stronę pozostałych. Deformacja ta prowadzi do zniekształcenia przodostopia oraz do zmiany rozkładu nacisku na podeszwę stopy. Często rotacja piątej kości jest połączona z koślawością stawu palca piątego, co dodatkowo zwiększa dyskomfort. Ten typ deformacji powoduje większe trudności z noszeniem butów i przyczynia się do powstania modzeli i odcisków na zewnętrznej stronie stopy.

Typ III – Przemieszczenie głowy v kości śródstopia w kierunku IV kości

W najcięższej formie deformacji bunionette, czyli typie III. Ten typ deformacji polega na znaczącym przemieszczeniu piątej kości w stronę wewnętrzną, a mały palec mocno odchyla się w kierunku pozostałych palców. Powoduje to bardzo duży ból, zwłaszcza podczas chodzenia, ponieważ obszar głowy piątej kości śródstopia jest intensywnie uciskany. Może nawet wywoływać stan zapalny, obrzęk i kolejne komplikacje, dlatego nierzadko potrzebna jest interwencja chirurgiczna. Podczas operacji można poprawić ustawienie piątej kości śródstopia i zmniejszyć dolegliwości bólowe.

Deformacja bunionette częściej występuje u kobiet, zwłaszcza u tych, które przede wszystkim noszą wąskie obuwie, a to naciska na stronę małego palca.

Przyczyny deformacji Bunionette

Deformacja bunionette ma wieloczynnikowe podłoże, ale najczęściej rozwój tej deformacji jest wynikiem kilku nakładających się czynników.

  • Najważniejszym czynnikiem jest noszenie nieodpowiedniego obuwia. Wąskie buty, zwłaszcza na obcasie, uciskają boczną część stopy, w szczególności mały palec i okolicę głowy piątej kości śródstopia. Tego typu obuwie zwiększa nacisk na zewnętrzną stronę stopy, co prowadzi do podrażnienia, obrzęku oraz przesunięcia piątej kości śródstopia w stronę pozostałych palców. Ucisk dodatkowo powoduje powstawanie modzeli i odcisków, co potęguje ból i dyskomfort.
  • Płaskostopie poprzeczne, czyli spłaszczenie łuku poprzecznego stopy, jest także jedną z częstszych przyczyn bunionette. W wyniku płaskostopia dochodzi do zwiększonego nacisku na przodostopie i do nadmiernego obciążenia głowy piątej kości śródstopia. Płaskostopie poprzeczne sprawia, że cała przednia część stopy jest bardziej podatna na deformacje, więc powstają zmiany w ustawieniu kości i tkanek miękkich prowadzące do bolesnych obrzęków i stanów zapalnych.
  • Różne wady biomechaniczne, takie jak koślawość stawów śródstopia, zwłaszcza w obszarze czwartej i piątej kości śródstopia, także prowadzą do deformacji małego palca. U niektórych osób deformacja może być pogłębiona przez wrodzone predyspozycje anatomiczne: słabsze więzadła i ścięgna.
  • Bunionette rozwija się również w wyniku nieprawidłowego ustawienia IV i V kości śródstopia. W tym przypadku dochodzi do przesunięcia piątej kości w stronę czwartej, co zwiększa nacisk na bocznej stronie stopy. Tego typu deformacja często wiąże się z rotacją kości piątej i dodatkowo komplikuje problem. Przesunięcie może prowadzić do większego tarcia w okolicy małego palca oraz nacisku na tkanki miękkie, powodując ból i stan zapalny.
  • Osoby, które dużo stoją lub chodzą po twardych powierzchniach, narażają swoje stopy na ciągły nacisk prowadząc do przeciążenia przodostopia. W wyniku takich obciążeń piąta kość śródstopia przesuwa się na zewnątrz i powoduje deformację małego palca.
  • Osoby, których rodzice lub dziadkowie cierpieli na tego typu deformacje, mają większe ryzyko rozwinięcia bunionette. Dziedziczone mogą być predyspozycje do wady biomechanicznej, jak i osłabienia struktur mięśniowo-szkieletowych stopy.
  • Osoby, które podczas chodzenia nieprawidłowo rozkładają ciężar ciała na stopie, np. z powodu płaskostopia lub urazów, mogą wywierać zbyt duży nacisk na boczną stronę stopy powodując przeciążenie tkanek miękkich w okolicy piątej kości śródstopia i rozwój deformacji.

Objawy deformacji Bunionette

Objawy bunionette to przede wszystkim ból oraz obrzęk w bocznej części stopy, zwłaszcza w okolicy głowy piątej kości śródstopia. W miarę postępu deformacji mogą pojawić się kolejne, np. zaczerwienienie i stan zapalny, spowodowane uciskiem podłogi na mały palec oraz tarciem tkanek miękkich o bok buta. W bardziej zaawansowanych przypadkach dochodzi do trwałego poszerzenia stopy, co utrudnia noszenie standardowego obuwia. Deformacji może towarzyszyć także powstawanie modzeli i bolesnych odcisków, zwłaszcza przy długotrwałym chodzeniu lub noszeniu ciasnych butów.

Leczenie deformacji Bunionette

W zależności od typu deformacji oraz stopnia zaawansowania, stosuje się różne metody leczenia, od zachowawczych, jak wkładki ortopedyczne, po zabieg operacyjny.

W początkowych stadiach można wykorzystać leczenie zachowawcze. Obejmuje ono noszenie odpowiedniego obuwia o szerokiej przedniej części minimalizujące ucisk na boczną część stopy. Ważnym elementem terapii są także wkładki ortopedyczne, które pomagają odciążyć przodostopie i poprawić biomechanikę chodu. W przypadku występowania bólu, ulgę mogą przynieść okłady z lodu oraz stosowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych.

Leczenie operacyjne deformacji Bunionette

Kiedy leczenie zachowawcze nie przynosi efektów, a deformacja jest zaawansowana, konieczne jest leczenie operacyjne Bunionette. Zabieg polega na ścięciu bocznej części głowy piątej kości śródstopia, a tym samym na zwężeniu stopy. Często jest połączony z przesunięciem głowy V kości śródstopia, co poprawia ustawienie małego palca stopy. Po operacji pacjent powinien nosić specjalne obuwie ortopedyczne, by stabilizować i chronić przodostopie.

Rehabilitacja po operacji Bunionette

W okresie rekonwalescencji po operacji Bunionette należy nosić wkładki ortopedyczne, które wspierają przodostopie i zapobiegają ponownemu powstawaniu deformacji. W pierwszych tygodniach po zabiegu należy unikać nadmiernego obciążenia stopy, aby nie doszło do przesunięcia kości czy uszkodzenia tkanek miękkich. Wykonuje się także ćwiczenia rehabilitacyjne mające na celu poprawę stabilności oraz wzmocnienie mięśni stopy.

Zdrowie kości śródstopia znacząco wpływa na komfort życia

Zdrowie stóp ma ogromne znaczenie dla komfortu i jakości życia. Deformacje, takie jak Bunionette, prowadzą do przewlekłego bólu, mogą powodować trudności w chodzeniu oraz ograniczają codzienne funkcjonowanie. Dlatego tak ważne jest, aby nie tylko odwiedzać ortopedę czy podologa, ale także dobierać wygodne obuwie i wkładki ortopedyczne, które redukują ryzyko wystąpienia takich problemów.

Zadbaj o zdrowie swoich stóp, a jeśli odczuwasz ból w bocznej jej części, skonsultuj się z ortopedą. Rozważ zastosowanie wkładek ortopedycznych lub innych form leczenia, zanim deformacja się pogłębi.