Ikonka
Stopa cukrzycowa: przyczyny, objawy i leczenie

Stopa cukrzycowa: przyczyny, objawy i leczenie

Motorem ciągłego rozwoju cywilizacyjnego na świecie jest nieustanne pragnienie wiedzy oraz przyrost możliwości technicznych. Wraz z biegiem lat odkrywamy coraz większy potencjał posiadanych zasobów, stając w obliczu nowych wyzwań, o których pierwotny człowiek nie śmiał nawet śnić.

Usiłując nadążyć za dynamicznie zmieniającą się rzeczywistością, zdrowie często zaczyna odgrywać w naszym życiu rolę drugoplanową. Rezygnujemy z regularnych posiłków na rzecz spotkań biznesowych, zadowalając się słodkim batonem, który zapewni nam choćby chwilowe wytchnienie.

Z braku czasu coraz mniej korzystamy z własnych kuchni, wypełniając żołądek fast foodami, tym samym nie dostarczając organizmowi niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania substancji odżywczych.

Regularne zaniedbania w stylu życia prowadzą do rozwoju chorób cywilizacyjnych takich jak cukrzyca, na którą obecnie choruje już ponad 270 milionów ludzi na całym świecie. Niestety, duży odsetek cierpiących na to schorzenie, przez bagatelizowanie problemu doprowadza do poważnych powikłań. Należy do nich także stopa cukrzycowa, której wystąpienie może wpłynąć na znaczne zwiększenie dyskomfortu życia człowieka.

 

Przyczyny stopy cukrzycowej

Stopa cukrzycowa jest powikłaniem, pojawiającym się w przypadku nieleczonej lub leczonej nieprawidłowo cukrzycy.

Długotrwałe utrzymywanie się wysokiego poziomu cukru we krwi ma wiele następstw. Jednym z nich jest uszkodzenie naczyń krwionośnych w nerkach chorego, do których obowiązków należy filtracja i usuwanie z organizmu zbędnych, niekiedy toksycznych substancji.

Następstwem problemów z naczyniami krwionośnymi jest spadek ciśnienia krwi, prowadzący do niedotlenienia tkanek kończyn dolnych. Najbardziej powszechną konsekwencją tej nieprawidłowości jest stopa cukrzycowa.

Schorzenie to definiowane jest przez Światową Organizację Zdrowia WHO jako infekcja, owrzodzenie lub zniszczenie głębokich tkanek stopy z obecnością cech neuropatii, lub niedokrwienia o różnym stopniu nasilenia.

Ze względu na przyczynę powstania wyróżnia się trzy typy stopy cukrzycowej:

  • neuropatyczny – stanowiący najbardziej powszechną odmianę tego schorzenia, obejmuje aż 65% wszystkich przypadków, powstaje w związku z uszkodzeniami włókien nerwowych;
  • naczyniowy – powstający w wyniku pogorszenia ukrwienia tkanek, stanowi kilkanaście procent;
  • mieszany – dotyka około 25% cierpiących na powikłania cukrzycy.

Rozwój stopy cukrzycowej jest zależny od wysokości stężenia poziomu cukru we krwi. Im wyższe stężenie, tym większe staje się ryzyko pojawienia ewentualnych powikłań.

Jednak oprócz hiperglikemii (wysokiego poziomu cukru we krwi) na wystąpienie stopy cukrzycowej u człowieka mogą mieć wpływ czynniki takie jak: insulinooporność, nadciśnienie tętnicze, palenie tytoniu, nadkrzepliwość krwi, deformacje stopy, czy mikrourazy.

Przyczyny stopy cukrzycowej

Stopa cukrzycowa jest powikłaniem, pojawiającym się w przypadku nieleczonej lub leczonej nieprawidłowo cukrzycy.

Długotrwałe utrzymywanie się wysokiego poziomu cukru we krwi ma wiele następstw. Jednym z nich jest uszkodzenie naczyń krwionośnych w nerkach chorego, do których obowiązków należy filtracja i usuwanie z organizmu zbędnych, niekiedy toksycznych substancji.

Następstwem problemów z naczyniami krwionośnymi jest spadek ciśnienia krwi, prowadzący do niedotlenienia tkanek kończyn dolnych. Najbardziej powszechną konsekwencją tej nieprawidłowości jest stopa cukrzycowa.

Schorzenie to definiowane jest przez Światową Organizację Zdrowia WHO jako infekcja, owrzodzenie lub zniszczenie głębokich tkanek stopy z obecnością cech neuropatii, lub niedokrwienia o różnym stopniu nasilenia.

Ze względu na przyczynę powstania wyróżnia się trzy typy stopy cukrzycowej:

  • neuropatyczny – stanowiący najbardziej powszechną odmianę tego schorzenia, obejmuje aż 65% wszystkich przypadków, powstaje w związku z uszkodzeniami włókien nerwowych;
  • naczyniowy – powstający w wyniku pogorszenia ukrwienia tkanek, stanowi kilkanaście procent;
  • mieszany – dotyka około 25% cierpiących na powikłania cukrzycy.

Rozwój stopy cukrzycowej jest zależny od wysokości stężenia poziomu cukru we krwi. Im wyższe stężenie, tym większe staje się ryzyko pojawienia ewentualnych powikłań.

Jednak oprócz hiperglikemii (wysokiego poziomu cukru we krwi) na wystąpienie stopy cukrzycowej u człowieka mogą mieć wpływ czynniki takie jak: insulinooporność, nadciśnienie tętnicze, palenie tytoniu, nadkrzepliwość krwi, deformacje stopy, czy mikrourazy.

Pierwsze objawy stopy cukrzycowej

Szybkość i intensywność rozwoju stopy cukrzycowej zależna jest od jej prowodyrów. W przypadku najbardziej powszechnej odmiany – stopy cukrzycowej neuropatycznej, wygląd zainfekowanej kończyny jest bardzo charakterystyczny.

Skóra wyróżnia się wyraźnym różowym zabarwieniem oraz przesuszeniem, a na jej powierzchni występują modzele i nagniotki. Warte uwagi są również wszelkie widoczne zniekształcenia stóp, wynikające z uszkodzeń kości, ścięgien oraz zaników mięśni. Stopie cukrzycowej tego typu równie często towarzyszą bóle neuropatyczne. Charakteryzują się one poczuciem drętwienia, pieczenia i kłucia. Osoba cierpiąca na tę chorobę, może odczuwać bardzo nieprzyjemny tępy, przeszywający ból, a niekiedy wykazywać nadwrażliwość nawet na delikatny dotyk.

Specjaliści diagnozujący stopę cukrzycową typu neuropatycznego, zwracają szczególną uwagę na odczuwanie wibracji i zmian temperatury w kończynie oraz upewniają się, czy wyczuwalne jest w niej tętno na tętnicy grzbietowej.

Przyczyną powstania stopy cukrzycowej niedokrwiennejzmiany miażdżycowe w dużych naczyniach krwionośnych, prowadzące do niedostatecznego ukrwienia kończyny.
Skóra stopy chorego jest zimna, gładka, lśniąca i koloru sinego, który blednie wraz z uniesieniem kończyny w górę. W tym stanie szczególnie niebezpieczna jest skłonność do powstawania martwic.

Typową oznaką posiadania stopy cukrzycowej niedokrwiennej jest silny ból mięśni kończyn dolnych, zarówno w stanie spoczynku, jak i w ruchu.

Do wskazania dokładniejszej charakterystyki stopy cukrzycowej wykorzystuje się klasyfikację Wagnera.
 Ma ona postać 6-cio stopniowej skali:

0 stopień – stopa wysokiego ryzyka;

  1. stopień – owrzodzenie powierzchowne;
  2. stopień – owrzodzenie z towarzyszącym stanem zapalnym skóry
    i tkanek podskórnych;
  3. stopień – owrzodzenie z towarzyszącym stanem zapalnym skóry
    i tkanek podskórnych, towarzyszy mu stan zapalny kości oraz ropowica stopy;
  4. stopień – występuje już ograniczona martwica sucha lub wilgotna;
  5. stopień – rozległa martwica, wskazanie do amputacji.

Stopa cukrzycowa jest jednym z najgroźniejszych powikłań cukrzycy. Niestety, ryzyko jej powstania jest możliwe u każdego z diabetyków. Szczególnie narażeni są ci, u których cukrzycę zdiagnozowano zbyt późno lub chorują już bardzo długo i nie stosują się do zaleceń lekarzy. Ponadto duże znaczenie w możliwości zachorowania mają dodatkowe czynniki, takie jak odpowiednie dbanie o higienę lub noszenie źle dobranego obuwia. Pojawieniu się stopy cukrzycowej sprzyjają również urazy mechaniczne i chemiczne.

Sposoby zapobiegania i profilaktyka zespołu stopy cukrzycowej

Najskuteczniejszym sposobem zapobiegania powstawaniu stopy cukrzycowej u diabetyków, jest stosowanie się do zaleceń lekarza oraz regularne kontrole stanu stóp. Cukrzycy szczególną uwagę powinni skupić na kolorze i temperaturze skóry, a każdą zauważoną nieprawidłowość niezwłocznie zgłaszać lekarzowi. Nieleczony objaw zapalny może prowadzić do groźnych powikłań.

Leczenie stopy cukrzycowej

Leczenie stanowi kluczowy element opieki nad chorymi na cukrzycę, zwłaszcza w obliczu ryzyka uszkodzenia naczyń krwionośnych i nerwów, które towarzyszy cukrzycy typu 1 i typu 2. Neuropatia cukrzycowa, czyli uszkodzenie nerwów, często prowadzi do utraty czucia w stopach, co może być niebezpieczne, ponieważ pacjenci nie odczuwają bólu lub dyskomfortu nawet w przypadku ran, owrzodzeń czy odcisków. Z tego powodu kontrola stężenia glukozy we krwi pod opieką diabetologa jest niezwykle ważna, gdyż pomaga w zapobieganiu długotrwałym powikłaniom, w tym zmianom w obrębie stopy.

Leczenie może obejmować kilka istotnych aspektów:

  1. Monitorowanie glukozy we krwi: regularne pomiary poziomu glukozy we krwi to podstawa kontroli cukrzycy typu 1 i typu 2. Wartość glukozy we krwi wpływa na zdolność organizmu do gojenia się ran i utrzymania zdrowia naczyń.
  2. Zachowanie prawidłowego poziomu glukozy: diabetolog jest bardzo ważnym specjalistą w leczeniu cukrzycy. Wspólnie z pacjentem ustala plan leczenia, który może obejmować zarówno leki doustne, jak i insulinę, w zależności od typu cukrzycy.
  3. Profilaktyka stopy cukrzycowej obejmuje kontrolę czynników ryzyka, takich jak nadciśnienie, kontrola wagi, unikanie palenia tytoniu oraz edukację pacjentów na temat odpowiedniej pielęgnacji stóp i higieny.
  4. Badania podologiczne – wizyty w gabinecie podologicznym są ważne w celu monitorowania zmian w obrębie stopy, oceny czucia i profilaktyki ewentualnych uszkodzeń.
  5. Leczenie owrzodzeń i ran – w przypadku wystąpienia ran, owrzodzeń lub odcisków konieczne jest ich odpowiednie leczenie i opieka. W tym przypadku diabetolog i podolog współpracują z pacjentem, aby uniknąć poważnych powikłań.
  6. Regularna higiena stóp, włączając w to delikatne mycie, suszenie i stosowanie odpowiednich kremów nawilżających, pomaga utrzymać zdrowe stopy.
  7. Noszenie odpowiedniego obuwia, czyli obuwie zapewniające odpowiednie wsparcie, ochronę i komfort. Pacjenci powinni unikać obuwia, które może wywołać ucisk, otarcia czy odciski oraz stosować indywidualnie dobrane wkładki ortopedyczne, zapewniające prawidłowy rozkład nacisku stóp na podłoże.

W kontekście domowych sposobów na stopę cukrzycową ważne jest podkreślenie, że nie ma żadnych środków, które mogą skutecznie zastąpić profesjonalną opiekę medyczną i leczenie cukrzycy oraz jej powikłań, w tym stopy niedokrwiennej. Cukrzycowa neuropatia obwodowa to poważne schorzenie wymagające kompleksowej opieki medycznej.

Leczenie stóp u cukrzyków to proces kompleksowy i wymaga współpracy między różnymi specjalistami, takimi jak diabetolog, podolog i pielęgniarka. Kluczową rolę odgrywa profilaktyka, kontrola poziomu glukozy we krwi oraz odpowiednia pielęgnacja stóp, aby uniknąć poważnych komplikacji i utrzymać zdrowe stopy u pacjentów z cukrzycą.

Pielęgnacja stopy cukrzycowej

Problemy ze stopami mogą powstać zarówno u pacjentów z cukrzycą typu 1, jak i typu 2. Główne czynniki ryzyka to niekontrolowany poziom glukozy we krwi, upośledzenie ukrwienia stóp oraz neuropatia cukrzycowa, która prowadzi do utraty czucia w stopach. Osoby z tą komplikacją mogą nie odczuwać bólu lub zmiany temperatury, co zwiększa ryzyko wystąpienia otarć, owrzodzeń i innych ran.

Pielęgnacja stopy cukrzycowej:

  1. Wyrównanie metaboliczne cukrzycy: kluczowym krokiem w leczeniu i pielęgnacji stopy cukrzycowej jest utrzymanie stabilnego poziomu cukru we krwi poprzez odpowiednią terapię farmakologiczną i modyfikację diety.
  2. Stosowanie odpowiednich środków profilaktycznych – osoby z cukrzycą powinny regularnie sprawdzać stopy po dłuższym spacerze czy staniu, unikać obuwia, które może wywołać otarcia, a stosować buty z indywidualnie dobranymi wkładkami ortopedycznymi, które zapewniają ochronę i wsparcie.
  3. Kontrola stanu stóp – w gabinecie ortopedycznym można dokładniej ocenić stan stóp i zidentyfikować wszelkie objawy nieprawidłowego sposobu stawiania stopy podczas chodzenia. To istotne w procesie profilaktyki i leczenia zespołu stopy cukrzycowej.
  4. Monitorowanie zmian w obrębie stopy – osoby z zespołem stopy cukrzycowej powinny regularnie sprawdzać wygląd stóp, jak wyglądają rany cukrzycowe i monitorować proces gojenia ran. W przypadku jakichkolwiek niepokojących zmian należy skonsultować się z diabetologiem i podologiem.
  5. Terapia lekowa – w przypadku infekcji stosuje się antybiotyki, a w celu poprawy krążenia i leczenia powikłań naczyniowych może być konieczna interwencja chirurga naczyniowego.
  6. Właściwa edukacja i współpraca z zespołem specjalistów – osoby z cukrzycą powinny współpracować ze specjalistami z różnych dziedzin medycznych, aby skoordynować proces terapeutyczny.
  7. Zapobieganie niedokrwieniu o różnym stopniu – działania profilaktyczne obejmują także kontrolę nad nadciśnieniem oraz zachowanie zdrowego stylu życia.

Pamiętajmy, że zmiany cukrzycowe na nogach są poważnym przewlekłym powikłaniem, które może prowadzić do amputacji. Dlatego niezwykle ważne jest regularne monitorowanie i pielęgnacja stóp u chorych z cukrzycą oraz skonsultowanie się z lekarzem w przypadku jakichkolwiek niepokojących objawów. Wczesne wykrycie i odpowiednia opieka mogą znacząco poprawić jakość życia osób z tą komplikacją.

Buty na stopę cukrzycową

Dobra kondycja naszych stóp w ogromnym stopniu zależy od odpowiedniego obuwia. Na codzienny komfort życia duży wpływ ma rodzaj podeszwy, wykonania, czy dostosowanie butów pod indywidualne potrzeby ich użytkownika.

Buty zdrowotne przeznaczone są dla stóp wrażliwych. Sprawdzą się doskonale w przypadku stopy cukrzycowej, reumatoidalnego zapalenia stawów, zaawansowanych haluksów i wielu innych dolegliwości. Wykonane są z elastycznego materiału w technologii bezszwowej. Uzupełnione o indywidualne wkładki ortopedyczne, łączą wygodę i doskonałe właściwości terapeutyczne.

Na podstawie badań wykonywanych przez lekarza specjalistę eksperci Footlab, z wykorzystaniem najnowocześniejszych technologii frezowania 3D, mogą stworzyć idealną wkładkę dla Twoich stóp. Pomiary komputerowe są zawsze dokładne, dzięki czemu pobrane indywidualnie dane stanowią najlepszą bazę do wykonania wkładek. Zapewniają one równomierny rozkład ciśnienia w stopie, a także chronią ją przed powstawaniem owrzodzeń, deformacji i modzeli. U pacjentów, którzy są w trakcie leczenia ran wkładki odciążają miejsca występowania owrzodzeń, zdecydowanie ułatwiając gojenie i przyspieszając powrót do zdrowia. Dla osób po amputacjach wykonujemy indywidualne protezowkładki wypełniające ubytki, co zapobiega otarciom wynikającym z przesuwania się stopy.

Sprawdź ofertę wkładek dla cukrzyków: https://footlab.pl/wkladki-ortopedyczne/wkladki-dla-cukrzykow/

 

Przeczytaj również:

Stopa charcota – przyczyny objawy i leczenie

Pielęgnacja stopy cukrzycowej: na czym polega?